Joh.
Geen zorgen.

Artificial intelligence (ai) wint het niet van onze menselijkheid.

Sinds vorige week overstroomt internet met blogs over ChatGPT en de vraag wat deze kunstmatige intelligentie betekent voor schrijvers.

Even kort wat uitleg voor als je niet in dezelfde bubbel zit. ChatGPT is een programma van het bedrijf OpenIA. Hun missie? Zorgen dat kunstmatige intelligentie de mensheid vooruit helpt. Ze ontwikkelden onder meer Whisper (spraakherkenning) en Dall-E (dat plaatjes generereert). ChatGPT schrijft en doet dat behoorlijk goed als je de verhalen mag geloven. En als je even buiten beschouwing laat dat niet alles wat de bot schrijft waar is.

In de previewfase kun je het gratis proberen.

Dus is het nu overbelast:

Dit gaat groot worden.

Kunnen we als schrijvers – of eigenlijk alle creatieven – ons boeltje pakken? Ik ben geen trendwatcher en ik heb geen glazen bol, maar ik heb wel hoop. Ik sta nog steeds achter wat ik eerder schreef: artifical creativity is niet je grootste concurrent, maar je grootste kans.

We zijn bang, onder de indruk en sceptisch

• Technologiecriticus Marleen Stikker maakt zich zorgen over de ecologische voetafdruk
• Kitty Kilian van De Blogacademie vreest voor toekomstige schrijvers en voor misbruik door mensen met een slecht geweten
• Jesse Frederik van De Correspondent huilde zichzelf in slaap én vindt het ‘t beste wat schrijvers is overkomen sinds synoniemen.net

Een verwarrende mix van emoties.

Menselijke gevoelens zijn niet eendimensionaal

En dat is wat mij hoop geeft.

Een bot blijft een bot.

Hoeveel emoties je ook aan een machine voert, het zal nooit iets nieuws kunnen schrijven over een eigen ervaring als een echt persoon.

Een goede schrijfopdracht opgeven is mensenwerk

Je moet de schrijfrobot net als een tekstschrijver goed briefen. Je geeft hem een duidelijke omschrijving en opdracht, ook wel prompt genoemd.

Stel dat je bij een goed doel werkt en je wilt dat je schrijfbot een mooie fondsenwervingsbrief schrijft, dan moet je nog steeds weten wat een fondsenwervingsbrief goed maakt. In een blog schrijft Kevin Schulman van DonorVoice welke opdracht hij ChatGPT gaf om zo’n brief te schrijven. “And it does it. Pretty damn well and instantly.”

Maar je moet dus wel je vak verstaan. Wie waardeloos is in wat hij doet, brieft de schrijver (mens of machine) ook waardeloos. Ben jij toevallig waardeloos in je vak en zit je daar niet mee? Dan kun je gewoon een prompt laten genereren door… jawel, ai.

Het hele gebeuren leidt bij mij tot één vraag.

Mensen, waarom moet alles toch steeds maar sneller?

Wacht, ik weet het antwoord. We houden niet van wachten. Natuurlijk, één minuut is ook lang. Dat is net zo lang als je kom havermout opwarmen, terwijl je een espresso zet en het laatste nieuws checkt.

Daarom heb je een Van Moof, staat Getir in je favorieten en wil je binnen een minuut beschikken over een tekst of plaatje.

Maar er is nog iets anders, waar we méér van houden

Waarom is de broek met wijde pijpen alwéér in de mode? Waarom blijven de verhalen van Jane Austen populair? En waarom is What’s Going On uit 1971 van Marvin Gaye nummer 1 in de Sublime Top 1000?

We houden van retro, ambachten en kwaliteit. We houden van dingen die gemaakt zijn met geduld en aandacht, zoals Japanse penselen en handgeschept rijstpapier. Of een houtsnede van Kraanvogels van Erik van Ommen.

Geduld en aandacht zijn krachtiger dan snelheid en kwantiteit. Dat is geen hárde kracht, maar zacht. Zoals water in een rivier na verloop van tijd rotsen uitslijt.

In de steeds snellere wereld willen en kúnnen we straks nog maar één ding.

Vertragen. Kabbelen. En af en toe tot stilstand komen.

Dat is zuurstof voor de ziel.

In deze tijd waarin alles steeds maar sneller gaat, ben je al snel oldschool

Weet je wat, ik maak daar een usp van. Ik melk het helemaal uit.

Ik ga de uitdaging aan met alle kunstmatige tekstgenerators. Met human intelligence schrijf ik teksten waar je langer dan een minuut op moet wachten.

Ik broed erop.
Ik doe onderzoek.
Ik slaap er een nacht over.

Zodat ik je verras met inhoud en stijl. Even geduld dus a.u.b. Maar dan krijg je ook iets wat je echt wil lezen.

(Dit blog is bijgewerkt op 16 mei 2025)